آموزش فیروزه کوبی در منزل (راهنمای جامع ورود به بازار کار) + فیلم

هنر فیروزه کوبی روی مس یکی از هنرهای نو پا اما محبوب است که در سالیان اخیر در نقاط مختلف کشور و حتی خارج از کشور علاقه مندان زیادی را جذب کرده و به همین دلیل به عنوان یکی از هنرهای سودآور به شمار می رود. بسیاری از خانم و آقایان می توانند با آموزش فیروزه کوبی، علاوه بر تجربه یک هیجان هنری، به ورود بازار و فروش محصولات خود، کسب درآمد مناسبی داشته باشند. با ما همراه باشید تا جامع ترین آموزش فیروزه کوبی در منزل را به شما ارائه کنیم.

برای آموزش فیروزه کوبی نخست باید مواد مورد استفاده در این هنر را بشناسید. سنگ فیروزه کوبی از معادن موجود در شهر نیشابور استخراج می شود و ظروف مسی آن نیز بیشتر از شهر هایی مثل اصفهان، زنجان، کرمان تهیه می شوند.

فیروزه کوبی ابتدا در مشهد و طبق روایات مختلف توسط فردی به نام یوسف حکیمان آغاز شده و رواج داشته است و پس از آن در بین مردم اصفهان رایج شده است. قدمت هنر فیروزه کوبی به بیش از پنجاه سال می رسد اما با وجود قدمت کم تر آن نسبت به دیگر هنر ها، توانسته است توجه علاقه مندان زیادی را به خود جلب کند. امروزه آموزش این حرفه به عنوان یک هنر برای خانم ها و همچنین یک کسب و کار خانگی جذاب و مفید رونق بسیاری پیدا کرده است و بسیاری از علاقه مندان به کسب و کار در منزل به فیروزه کوبی می پردازند. در این مقاله ضمن معرفی ابزار مورد نیاز برای آموزش فیروزه کوبی و نحوه تهیه آن ها به طور خلاصه مهم ترین نکات لازم برای آموزش فیروزه کوبی را خدمت شما عزیزان ارائه خواهیم داد.

ابزار لازم برای آموزش فیروزه کوبی و نحوه تهیه آن ها

صنعتگرانی که به فیروزه کوبی می پردازند سنگ های فیروزه ای و هم چنین ظروف مخصوصی از جنس فلز هایی مانند برنج، مس و یا نقره را به وسیله دستگاه های پرس تهیه کرده و سپس این سنگ ها را بر حسب اندازه شان جداسازی کرده و با ابزارآلات مختلف با دقت و مهارت شروع به کوبیدن سنگ ها بر روی ظروف می کنند. در زیر به برخی از مهم ترین ابزاری که در آموزش فیروزه کوبی مورد استفاده قرار میگیرند اشاره ای خواهیم داشت.

• ظروف مسی مخصوص فیروزه کوبی: توجه داشته باشید که ظروفی که برای آموزش فیروزه کوبی استفاده می شود ظروف مخصوصی می باشد بنابراین شما نمی توانید بر روی ظروف مسی معمولی موجود در خانه فیروزه کوبی را انجام دهید. ظروف مخصوص فیروزه کوبی دارای خطوطی هستند که به آن خط نکر گفته می شود که وجود آن برای فیروزه کوبی الزامی است.
• چکش : در بسیاری از کارگاه های آموزش فیروزه کوبی از چکش های مخصوصی برای کوبیدن سنگ ها بر روی ظرف فیروزه کوب استفاده می شود.
• چراغ بنزینی یا چراغ گاز : برخی از صنعتگران برای چسباندن لاک گردویی روی ظروف، سطح فلز را به وسیله این چراغ ها حرارت می دهند و زمانی که لاک حالت مایع پیدا می کند سنگ های فیروزه را به آن می چسبانند.
• انبر دستی : این وسیله نیز بیشتر برای فرم دادن ظروف فیروزه کوب به شکل دلخواه استفاده می شود.
• پنس : کاربرد پنس ها در آموزش فیروزه کوبی برای برداشتن سنگ های فیروزه و کمک به سهولت جایگذاری آن ها بر روی ظروف می باشد.
• سمباده: مقدار سمباده مورد نیاز شما به اندازه ظرف و همچنین فاصله خطوط نکر روی ظرف مسی بستگی دارد.
• چسب فیروزه کوبی : چسب های مخصوص آموزش فیروزه کوبی معمولا به صورت دو قوطی مجزا در بازار وجود دارند که یکی از آن ها حاوی چسب مشکی و دیگری حاوی چسب سفید می باشد که با نسبت دو به یک با یکدیگر مخلوط می شوند و از چسب مشکی به میزان دو برابر چسب سفید استفاده می شود. چسب های مخصوص فیروزه کوبی لاک گردویی نامیده شده و از مخلوطی از چوب گردو کالفین و همچنین تربانتین تهیه می شود. کیفیت چسب های فیروزه کوبی در جلوه کار مهم‌ ترین نقش را به عهده دارند بنابراین بهتر است هنگام خرید چسب فیروزه کوبی به کیفیت آن توجه داشته و از بازار های معتبری همچون بازار میدان نقش جهان اصفهان تهیه شوند.
• سنگ های فیروزه کوبی: همان طور که پیش تر نیز گفته شد این سنگ ها از معادن نیشابور بدست آمده و بنا بر اندازه ظرف و طرح مورد نظر برای فیروزه کوبی، از مقادیر متفاوتی از آن ها در فیروزه کوبی استفاده می شود.

مواد اولیه فیروزه کوبی را از کجا تهیه کنیم؟

مواد اولیه هنر فیروزه کوبی اگر از نوع اصل و با کیفیت باشند محصول نهایی دارای ارزش و اعتبار بالایی خواهد بود. به عبارت دیگر اگر در انتخاب هر یک از مواد اولیه فیروزه کوبی کوتاهی شود، و یا مواد اولیه اصل نباشد، کیفیت کار نهایی تحت تاثیر خواهد بود. برای مثال در بازار فروش، سنگ های فیروزه کم کیفیت و یا گاه مصنوعی وجود دارد که تشخیص آنها برای افراد کم و بی تجربه سخت خواهد بود، به همین دلیل توصیه می شود مواد اولیه فیروزه کوبی را از مراکز معتبر خرید کنید.

چگونه کیفیت مواد اولیه را تشخیص دهیم؟

برای اینکه بتوان از هنر فیروزه کوبی درآمد و سود مناسب را کسب نمود، توجه به کیفیت و اصالت مواد اولیه آنها نکته مهمی است که باید به آن توجه داشت. برای مثال ظرف مس یا زیورآلاتی که برای این کار انتخاب می شود، باید حتما  دارای خطوط نکر باشد تا بتوان عملیات سنگ کوبی را بر روی آنها انجام داد. همچنین لاک گردویی یا چسب فیروزه محصول دیگری است که برای انجام فیروزه کوبی به آن نیاز است این چسب در دو بسته سفید و سیاه در بازار موجود است که برای کار با هم مخلوط می شوند. نوع اصل چسب فیروزه کوبی مخلوطی از چوب گردو کالفین و همچنین تربانتین است و استفاده از این نوع چسب ارزش هنری کار را افزایش می دهد. البته امروزه گاهی، به جای لاک گردویی از چسب سنگ نیز استفاده می شود که این توصیه نمی شود.

در نهایت مهمترین مورد کار، انتخاب سنگ فیروزه است. سنگ فیروزه در نقاط مختلفی از کشور وجود دارد و بهترین نوع آن برای اجرای هنر فیروزه کوبی سنگ فیروزه نیشابور است. برای خرید این سنگ دو نکته مهم وجود دارد اول اینکه شما سنگ فیروزه اصل را از سنگ فیروزه بی کیفیت تشخیص دهید. سنگ فیروزه اصل مرغوب به دلیل داشتن  عنصر مس در آن به رنگ آبی،  عنصر کروم یا وانادیوم به رنگ سبز، عنصر آهن در آن به رنگ زرد، در دامنه ای از آبی کم رنگ تا آبی مایل به سبز و همچنین تا سبز مایل به زرد است و معمولا این رنگ ها کمی مات می باشند.

فیروزه اصل با کیفیت دارای رنگ آبی آسمانی یک دست است و رگه هایی از سیاهی در پشته های آنها وجود دارد. اما برای اینکه بتوان سنگ فیروزه اصل را از نوع تقلبی تشخیص داد باید توجه داشت که برخلاف نمونه تقلبی سنگ فیروزه اصل در برابر آفتاب و شعله آتش تغییر رنگ نمی دهد همچنین سنگ فیروزه اصل در برابر خراش مقاوم است ولی نمونه های تقلبی به راحتی خط بر می دارند. برای آشنایی بهتر با نحوه تشخیص سنگ فیروزه اصل، نوشته ی راهنمای تشخیص ظروف فیروزه کوب اصل از تقلبی را در وبلاگ سایت ما مطالعه نمایید.

جهت مشاهده قیمت محصولات فیروزه کوبی کلیک کنید.

آموزش مراحل مختلف فیروزه کوبی

به طور کلی برای تهیه ظروف و یا زیورآلات فیروزه کوب به سه مرحله زرگری، فیروزه کوبی و پرداخت کاری نیاز است و آموزش فیروزه کوبی خود به دو مرحله خانگی و کارگاهی تقسیم می شود در واقع مراحل خانگی فیروزه کوبی به راحتی در منزل قابل انجام می باشد و برای خانم ها به عنوان کار در منزل مناسب می باشد در زیر به طور مفصل به توضیح مراحل خانگی آموزش فیروزه کوبی اشاره کرده و به طور خلاصه به نکاتی در مورد آموزش فیروزه کوبی کارگاهی می پردازیم.

در مرحله زرگری سطح ظرف فلزی مورد نظر توسط دستگاه های مخصوص و یا به روش دستی صیقلی می شود پس از آن مرحله فیروزه کوبی انجام می شود.

فیروزه کوبی در منزل

برای شروع آموزش فیروزه کوبی در خانه، ابتدا لازم است که فاصله بین خطوط نکر را با استفاده از سمباده به خوبی خش دار کرده و سمباده بزنید. دلیل الزامی بودن سمباده زنی در ابتدای کار فیروزه کوبی جلوگیری از سر خوردن چسب روی ظرف مسی می باشد به طوری که خطوط خش داری که به وسیله سمباده روی سطح ظرف ایجاد می شود سبب می شود تا سطح ظرف چسب را به خود بگیرد و از سر ریز شدن آن جلوگیری کند بنابراین برای سهولت بیشتر کار فیروزه کوبی در مراحل بعدی لازم است حتما مرحله سمباده زنی با دقت بسیار بالا و با نیرویی مناسب انجام شود.

مشاهده محصولات : خرید محصولات فیروزه کوبی

چسباندن سنگ فیروزه به ظروف

در مرحله بعدی از آموزش فیروزه کوبی همانطور که اشاره شد چسب مخصوص فیروزه کوبی با نسبت دو به یک روی یک کاغذ یا اسلپ شیشه ای با یکدیگر با حرکات خیلی آرام مخلوط شده دقت داشته باشید که ترکیب به دست آمده باید تیره رنگ باشد. مهم ترین مرحله در آموزش فیروزه کوبی یادگیری نحوه صحیح اختلاط چسب ها می باشد چون اگر به طور مثال مقدار چسب سفید کم یا زیاد شود ممکن است که در هنگام پرداخت و ساب سنگ ها کنده شوند.

در مرحله بعدی به وسیله یک کاردک چسب را به سطح ظرف مورد نظر می چسانیم مقدار چسب موجود بر روی سطح ظرف باید به گونه ای باشد که یک ضخامت متوسطی از چسب برای ما ایجاد کند یعنی نه آنقدر ضخیم باشد که هنگام گذاشتن سنگ ها روی آن چسب از میان سنگ ها بیرون بزند و نه آنقدر نازک باشد که سنگ نتواند روی آن محکم شود.

مرحله بعدی آموزش فیروزه کوبی مرحله چسبانیدن سنگ های فیروزه بر روی چسب می باشد سنگ ها با یک پنس برداشته شده و مانند پازل بر روی چسب در کنار یکدیگر قرار می گیرند. در این مرحله از آموزش فیروزه کوبی باید یاد بگیرید که میان سنگ ها فاصله ای ایجاد نکنید زیرا هر چه سنگ ها کنار یکدیگر چسبانده شده و فاصله بین آن ها کمتر شود زیبایی و ظرافت کار فیروزه کوبی شما به مراتب بیشتر خواهد شد و به طبع آن قیمت محصول افزایش خواهد یافت.

نکته مهم در آموزش فیروزه کوبی

نکته مهمی که در این مرحله از آموزش هنر فیروزه کوبی در منزل وجود دارد این است که چسب فیروزه کوبی تنها به مدت حدود 45 دقیقه قابل استفاده می باشد و بعد از گذشت این زمان چسب به طور کامل خشک شده و غیر قابل مصرف خواهد بود بنابراین لازم است چسبی که برای چسباندن هر ردیف از فیروزه ها استفاده می شود به صورت تدریجی روی سطح مالیده شود تا زمان کافی برای چسباندن فیروزه ها را داشته باشید.

پرداخت کاری ظروف فیروزه کوب

تا این مراحل از کار آموزش فیروزه کوبی در منزل نیز قابل انجام است و نیازی به کارگاه های فیروزه کوبی و یا تجهیزات خاصی نمی باشند اما پس از این مرحله و چسباندن کامل فیروزه ها، این ظروف به کارگاه های فیروزه کوبی برده می شوند و ۱۵ یا ۱۶ مرحله کار روی آن ها صورت می گیرد که تحت عنوان مراحل پرداخت کاری نامیده می شوند. هدف از انجام این مراحل رسیدن به سطح بالاتری از ظرافت و زیبایی فیروزه کوب و هم چنین استحکام بیشتر محصول می باشد.

در اولین مرحله از پرداخت کاری ابتدا پرداخت نواحی ظروف که فلزی می باشد انجام شده و قسمت هایی که در حین فیروزه کوبی تیره شده اند از بین می روند، در این مرحله فلز به وسیله ابزار مخصوص پالیش جلا می یابد و سطحی صیقلی پیدا می کند.

در مرحله بعد سنگ های فیروزه توسط صفحات ساب صاف و یکدست می شوند این مرحله باید با جریان آب سریع و همچنین با مهارت و دقت بالایی صورت بگیرد تا از داغ شدن سنگ ها جلوگیری شود. مرحله سابیدن سنگ های فیروزه باید تا جایی انجام شود که سطح سنگ های فیروزه به اندازه سطح فلزی ظرف پایین بیاید.

در مرحله بعد از آموزش فیروزه کوبی یک لایه بتونه روی تمامی سنگ های فیروزه گذاشته می شود که باعث تغییر رنگ کار به رنگ سیاه خواهد شد، این مرحله باعث می شود تا نقایص احتمالی ناشی از کنده شدن سنگ ها از لاک یا چسب فیروزه کوبی بر طرف شود.

بعد از آن ظرف به دستگاهی در کارگاه بسته شده و ساب می خورد و بعد از آن مراحل فیبرینوژن، فیبرونکس و نمد و تیزآب کاری و در مرحله آخر پلی استر انجام می شود مرحله پلی استر زدن به عنوان یک محافظ عالی در برابر آسیب دیدگی و ایجاد خش و خط بر روی سطح ظروف و زیورآلات فیروزه کوب عمل می کند.برای آموزش فیروزه کوبی نزد اساتید مجرب و حرفه ای فیروزه کوب می توانید در دوره های مختلفی که در سراسر کشور تحت عنوان دوره های آموزش فیروزه کوبی برگزار می شود شرکت کرده و مهارت خود را در این هنر لذت بخش و پر درآمد ارتقا ببخشید.

فیلمی از مراحل کامل ساخت فیروزه کوب

فیلم زیر صفر تا صد تهیه یک ظرف فیروزه کوبی را نمایش میدهد. این فیلم مربوط به صنایع دستی آقاجانی است که یکی از برندهای شناخته شده تولید فیروزه کوبی ایران است.

چگونه وارد بازار کار هنر فیروزه کوبی شویم؟

پس از تولید محصولات فیروزه کوبی مهمترین اقدام پیدا کردن بازار فروش است. برای این کار راه حل های متعددی پیش روی شما قرار دارد اما پیش از هر چیزی توجه به نیاز بازار است. شما باید سعی کنید تا کارهایی تولید کنید که فروش بیشتری دارند. پس از این کار می توانید کارهای خود را در فروشگاه های فیزیکی و اینترنتی عرضه کنید. همچنین شبکه های اجتماعی و اینستاگرام نیز گزینه های مناسبی برای فروش محصولات هنر فیروزه کوبی هستند. در فروش اینترنتی دامنه کسب و کار شما گسترده تر است و برای کسب موفقیت بیشتر می توانید از سایت های تخصصی فروش صنایع دستی نیز کمک بگیرید و با آمادگی بیشتری به بازار فروش محصولات فیروزه کوبی راه پیدا کنید.

اگر در شهر های بزرگ زندگی میکنید، از بازارچه ها و نمایشگاه های محلی غافل نشوید. ظروف فیروزه کوبی، زیبایی خیره کننده ای دارند و توجه افراد را به خود جلب میکنند. از پتانسیل رویداد های محلی غافل نشوید.