آشنایی با بزرگترین موزه‌‌ های صنایع دستی ایران

صنایع دستی هر کشور، آیینه ی فرهنگ و تمدن ان کشور هستند. در این میان، کشور عزیزمان ایران، با تاریخ تمدن چندین هزارساله، داری تنوعی بسیار زیاد از صنایع دستی در مناطق مختلف خود است. صنایع دستی معاصر نیز دارای ارزش هنری و معنوی هستند و همین مسئله باعث شده که در شهر های مختلف ایران، موزه های صنایع دستی به منظور آشنایی عموم با هنر های مختلف دستی سنتی و مدرن راه اندازی شوند. در ایران، چندین موزه تخصصی صنایع دستی وجود دارد که در این متن قصد داریم شما عزیزان را با بزرگترین و معروف ترین های آن آشنا کنیم. با ما همراه باشید.

موزه صنایع دستی تهران

یکی از بزرگترین موزه های صنایع دستی ایران، موزه صنایع دستی تهران است. ساختمان این موزه تا قبل از انقلاب به عنوان کاخ خانوادگی خاندان پهلوی مورد استفاده قرار می گرفت. پس از انقلاب به موزه و مرکز چرم، سپس در سال 1371 خورشیدی مرمت و در سال 1376 به موزه خط و کتابت تبدیل شد و نهایتا در سال 1389 به موزه صنایع دستی تبدیل شد.

این موزه حدود 500 متر زیر بنا دارد که این میزان متراژ در دو طبقه قرار دارد. طبقه اول با حدود 200 متر مربع و طبقه دوم با حدود 310 متر مربع می باشد. در طبقه اول این موزه آثار کلی در دو دسته بندی قرار دارند که دسته اول شامل آثار سفالگری و سرامیک و دسته دوم شامل آثار شیشه و منسوجات رودوزی سنتی می باشند.

در طبقه دوم این موزه نیز آثار صنایع دستی در سه دسته قرار دارند که دسته اول شامل صنایع چوبی منبت کاری، خاتم، معرق، گره چینی و مشبک چوب بوده، دسته دوم شامل آثار فلزی مانند ملیله سازی، قلمزنی مشبک هستند و در دسته سوم آثار نقاشی های هنرمندان معاصر قرار دارند.

برای دسترسی به موزه تهران که یکی از بزرگترین موزه های صنایع دستی ایران است می توان به آدرس تهران، خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی و انتهای خیابان شهید کمال طاهری مراجعه نمود. ساعت بازدید موزه صنایع دستی تهران ساعت 9 الی 17 روزهای غیر تعطیل می باشد.

موزه صنایع دستی قم از غنی ترین موزه های صنایع دستی ایران

یکی دیگر از موزه های صنایع دستی ایران، موزه قم می باشد. این موزه در خانه تاریخی یزدانپناه قرار دارد. این خانه تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و حدود هزار متر مربع مساحت دارد. این خانه تاریخی متعلق به پایان دوران قاجار و اوایل دوره پهلوی می باشد و می توان قدمت آن را به حدود 120 سال تخمین زد.

در خانه تاریخی پزدانپناه 10 اتاق وجود دارد که اتاق های قسمت جنوبی خانه دارای ارتفاع بیشتری هستند و معمولا برای فصل های گرم سال مورد استفاده قرار می گرفتند. در این موزه تماما آثار صنایع دستی و بومی شهر و استان قم به معرض نمایش در آمده اند و این آثار در دو سالن شاه نشین بالا و در درون ویترین های تعبیه شده قرار دارند.

از مهمترین دسته بندی این موزه می توان به محصولات سفال و سرامیک، معرق چوب، شیشه گری، محصولات مسی و قلمزنی، خرمهره ها، منبت کاری، سنگ تراش های قیمتی و غیره اشاره کرد. در بخشی از این موزه نیز به صورت دوره ای کلاس های آموزش صنایع دستی برگزار می شوند.

برای دسترسی به موزه آثار صنایع دستی قم که یکی از غنی ترین موزه های صنایع دستی ایران به شمار می رود می توان به آدرس قم، خیابان ۱۹ دی (باجک)، انتهای کوچه ۱۱ پلاک ۱۵ مراجعه کرد.

موزه صنایع دستی استان گلستان

استان گلستان یکی از سکونتگاه های قدیمی ایران به شمار می رود و مردم این دیار وارثان قوم بزرگ سکاها به شمار می روند و همین دلیل باعث شده که صنایع دستی مختلفی در این استان وجود داشته باشد، و موزه تخصصی صنایع دستی در این استان راه اندازی شود.

موزه صنایع دستی شهر گرگان به عنوان یکی از بهترین موزه های صنایع دستی ایران، و اولین موزه صنایع دستی استان گلستان می باشد که در شهر گرگان قرار دارد. موزه صنایع دستی گرگان در خانه امیر لطیفی این شهر قرار دارد و این خانه حدود 956 متر مربع مساحت دارد.

خانه امیر لطیفی در قسمت بافت قدیمی شهر گرگان قرار داشته و در محله نعلبندان واقع است. آثار صنایع دستی در این موزه و در دو طبقه کلی به نمایش درآمده اند.

در طبقه اول این موزه آثار صنایع دستی اهالی محله قزاق ها، روستاهای زیارت، شاهکوه، شهرستان های رامیان، علی آباد کتول و ترکمن صحرا قرار دارند. در طبقه دوم این خانه تاریخی و موزه صنایع دستی آثار فلزی، چوبی و منسوجات قرار دارند.

موزه هنرهای تزیینی ایران یا موزه رکیب خانه اصفهان

با اینکه استان اصفهان به عنوان یکی از بزرگترین استان های ایران در زمینه تولید صنایع دستی و آثار هنری به شمار می رود اما همچنان مردم این دیار در انتظار راه اندازی موزه تخصصی صنایع دستی در این استان هستند و به همین دلیل در حال حاضر موزه هنرهای تزیینی یا موزه رکیب خانه اصفهان یکی از موزه های صنایع دستی این استان می باشد.

در این موزه که حدود 2600 متر مربع مساحت دارد می توان مجموعه ای از آثار صنایع دستی مختلف دیار اصفهان، ترمه دوزی، ملیله دوزی، آثار خطاطی آثار استاد میرعماد و دختر ایشان را مشاهده نمود.

موزه صنایع دستی تبریز

استان های آذربایجان و شهر تبریز به عنوان یکی از زیستگاه های نخستین بشر در ایران به شمار می روند و شرایط جغرافیایی و خاص این منطقه باعث شده که صنایع دستی مختلفی در این مناطق وجود داشته باشد. خوشبختانه در سال های گذشته موزه آثار صنایع دستی در شهر تبریز راه اندازی شده است.

این موزه مهم در خانه صلح جو شهر تبریز قرار دارد و آثار بومی این شهر و استان آذربایجان شرقی در آن به نمایش درآمده اند. در این موزه آثاری از صنایع دستی فرش و دیگر زیراندازها، سفال، سرامیک، آثار چوبی و نقاشی روی چوب، آثار فلزی، منسوجات رو دوزی و نقاشی های هنرمندان معاصر قرار دارد.

موزه صنایع دستی اردبیل

یکی دیگر از موزه های صنایع دستی ایران موزه صنایع دستی شهر اردبیل است که در حمام قدیمی و تاریخی شیخ صفی قرار دارد. ساختمان این موزه متعلق به دوران صفوی می باشد و پس از کاربردهای مختلف در طول تاریخ در سال 1378 به موزه صنایع دستی تبدیل شد.

در این موزه حدود 300 قطعه صنایع دستی مختلف وجود دارد که در 25 دسته کلی تقسیم بندی شده اند. از مهمترین آثار این موزه می توان به فرش و فرش مانندها، آثار سفال، نقاشی روی شیشه، معرق چوب، صنایع چرمی، محصولات مسی و منسوجات سنتی اشاره کرد.